Độ tan
1. Chất tan và chất không tan
– Độ tan (S) của một chất trong nước là số gam chất đó hòa tan trong 100 g nước để tạo thành dung dịch bão hòa ở một nhiệt độ xác định.
– Nếu 100 gam nước hòa tan:
+ Chất không tan (< 0,01 gam chất tan)
+ Chất tan.
* chất tan nhiều (> 10 gam chất tan)
* chất tan ít (< 1 gam chất tan)
2. Bảng tính tan
Cách đọc bảng tính tan:
Bảng tính tan gồm các hàng và các cột. Cột là các cation kim loại, còn hàng là các anion gốc axit (hay OH-). Với một chất cụ thể, ta sẽ xác định ion dương và ion âm, gióng theo hàng và cột tương ứng ta sẽ biết được trạng thái của chất đó tại một ô.
3. Cách ghi nhớ bảng tính tan
| Hợp chất | Tính chất | Trừ |
| Axit (xem ở cột ion H+ và anion gốc axit tương ứng). | Đều tan. | H2SiO3 |
| Bazo (xem ở hàng ion OH– và các cation tương ứng). | Không tan. | LiOH, NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2, NH4OH. |
| Muối liti Li+ Muối natri Na+ Muối kali K+ Muối amoni NH4+ | Đều tan. | |
| Muối bạc Ag+ | Không tan (thường gặp AgCl). | AgNO3, CH3COOAg. |
| Muối nitrat NO3– Muối axetat CH3COO– | Đều tan. | |
| Muối clorua Cl– Muối bromua Br– Muối iotua I– | Đều tan. | AgCl: kết tủa trắng AgBr: kết tủa vàng nhạt AgI: kết tủa vàng PbCl2, PbBr2, PbI2. |
| Muối sunfat SO42- | Đều tan | BaSO4, CaSO4, PbSO4: trắng Ag2SO4: ít tan |
| Muối sunfit SO32- Muối cacbonnat CO32- | Không tan | Trừ muối với kim loại kiềm và NH4+ |
| Muối sunfua S2- | Không tan | Trừ muối với kim loại kiềm, kiềm thổ và NH4+ |
| Muối photphat PO43- | Không tan | Trừ muối với Na+, K+ và NH4+ |
3. Màu sắc của một số bazơ không tan hay gặp
| Bazo | Màu sắc |
| Mg(OH)2 | Trắng |
| Cu(OH)2 | Xanh lam |
| Al(OH)3 | Keo trắng |
| Zn(OH)2 | Trắng |
| Pb(OH)2 | Trắng |
| Cr(OH)3 | Lục xám |
| Mn(OH)2 | Hồng nhạt |
| Fe(OH)2 | Trắng xanh |
| Fe(OH)3 | Nâu đỏ |
Màu của dung dịch muối sẽ theo của ion kim loại.
Bảng tính tan hoá học 11 phức tạp hơn so với bảng tính tan mà ta gặp ở lớp 8 – 9 trước đây. Bảng có đến 15 hàng 22 cột vì thế sẽ có nhiêu ô với nhiều chất khác nhau nên rất khó để nhớ tất cả. Vì vậy muốn khai thác tốt bảng tính tan thì cần nắm rõ tính chất của thành phần cấu tạo nên hợp chất và nắm mẹo ghi nhớ để hoàn thành tốt các bài tập.
0 Nhận xét